OD CZEGO ZALEŻY PRZYGOTOWANIE DO SPŁYWU
Przygotowanie do spływu jest jednym z najważniejszych elementów wyprawy kajakowej. Spływy kajakowe to coraz częściej wybierana forma aktywnego wypoczynku. To również świetna zabawa w gronie najbliższych. Należy jednak pamiętać, że woda to także pewne zagrożenie i tylko od nas samych i naszego zachowania na wodzie zależy, czy spływ kajakiem będzie bezpieczny. Należy także pamiętać, że nie jesteśmy sami na spływie i nasze zachowanie ma także wpływ na bezpieczeństwo pozostałych uczestników spływu. Przygotowanie do spływu to nie tylko wiedza teoretyczna. To także ekwipunek, prowiant, obozowisko, planowanie trasy, znajomość rzeki, mapy i znajomość zasad bezpieczeństwa na wodzie.
Do najczęściej wybieranych form spływu kajakowego należą
- Spływy jednodniowe
- Spływy weekendowe
Ale organizujemy również spływy na każdą okazję i w różnych formach, może to być:
- Spływ jednodniowy
- Spływ weekendowy
- Spływ wielodniowy połączony spływem Korytnicą a następnie dalej od Bogdanki Drawą
- Spływ majowy,
- Spływ szkolny/klasowy na zakończenie roku szkolnego
- Spływ integracyjny dla firm,
- Spływ rodzinny
- Spływ kajakowy na Boże Ciało lub długi sierpniowy weekend,
- wieczór kawalerski ze spływem,
- wieczór panieński ze spływem,
- spływy okolicznościowe jak np: urodzinowe na osiemnastkę, trzydziestkę, czterdziestkę itp.
Każda z tych form jest równie atrakcyjna, ciekawa i może być połączona z innymi atrakcjami jak:
- biwakiem na polu namiotowym
- biwakiem pod dachem (w agroturystyce, ośrodku, pensjonacie itp.)
- ogniskiem, biesiadą grillową
- zabawą na wolnym powietrzu przy muzyce
- konkursami i grami z nagrodami
- grami terenowymi (marsze na orientacje, przeprawy itp.)
Każdy spływ można realizować na kilka sposobów:
- Spływ Gwiaździsty – forma spływu ze stałą bazą noclegową, z której każdego dnia grupa transportowana jest na inny etap rzeki i do niej wraca na nocleg.
- Spływ ze stałą bazą noclegową nad rzeką przy wybranym szlaku /spływy weekendowe: można także tak dobrać część etapów by grupa rozbijała obozowisko w wybranym biwaku. Rano grupa przetransportowana jest w górę rzeki i dopływała na noc do bazy noclegowej. Następnego dnia z niej samodzielnie ruszała na kolejny dobowy etap spływu kajakowego, po czym po zakończeniu spływu drugiego dnia jest przewożona do stałej bazy noclegowej.
- Spływ Ciągły z bagażami – forma spływu z bazą noclegową każdego dnia w nowym miejscu na nowym biwaku wybranym wzdłuż trasy spływu, z transportem bagaży w kajaku
- Spływ Ciągły bez bagażu – forma spływu z bazą noclegową każdego dnia w nowym miejscu na nowym biwaku wybranym wzdłuż trasy spływu, bez bagaży w kajaku. Cały dobytek transportowany jest wzdłuż trasy spływu i każdego dnia jest zabierany z miejsca startu grupy, a następnie dostarczany do miejsca wybranego przez grupę na biwak danego dnia.
PRZYGOTOWANIE DO SPŁYWU KAJAKOWEGO – JAK PRZEBIEGA I OD CZEGO ZACZĄĆ:
Planowanie i przygotowanie do spływu:
- Wybierz rzekę i trasę spływu, którą chciałbyś płynąć (pamiętaj by wziąć pod uwagę skalę trudności i swoje umiejętności). Sprawdź wiadomości o szlaku (opinie, opisy, możesz też spytać usługodawcę u którego będziesz wynajmował kajaki). Pamiętaj, że łatwiej jest płynąć rzeką niż po jeziorze gdzie nurt nas nie niesie i gdzie jesteśmy narażeni na słońce i wiatr wywołujący fale.
- Wyznacz miejsce startu i koniec spływu kajakowego i powiadom o tym wszystkich uczestników spływu. Jest to bardzo ważne, żeby ktoś z twojej grupy nie popłynął za daleko i nie został po ciemku na rzece.
- Omów wcześniej z grupą trasę i termin spływu, żeby uniknąć nieporozumień. Dostosuj trasę spływu do najsłabszej osoby w grupie.
- Zanim zamówisz ilość kajaków – Pamiętaj, że niepełnoletni spływowicze powinni zawsze płynąć pod opieką osoby dorosłej lub opiekuna.
- Na spływ kilkudniowy z noclegiem przygotuj wcześniej niezbędne wyposażenie (opis poniżej).
- Przygotuj się kondycyjnie – wskazane jest trochę ćwiczeń ogólnorozwojowych choć tydzień wcześniej by uniknąć zakwasów.
- Przed zejściem na wodę sprawdź stan techniczny kajaka.
- Przygotuj wcześniej listę sprzętu do zabrania, która ułatwi Ci potem pakowanie (weź pod uwagę, potrzeby i ilość dni na wodzie).
PRZYGOTOWANIE DO SPŁYWU – Ubiór:
- Dostosuj ubiór do panującej pory roku i prognozowanej pogody
- Lato: na spływ jednodniowy wystarczą kąpielówki, czy strój kąpielowy, do tego krótkie spodenki i koszulka z krótkim lub długim rękawem. Taki ubiór da wystarczającą ochronę przed słońcem i pozwoli na kąpiel w dogodnym i bezpiecznym miejscu.
- Niezbędnym wyposażeniem ubioru kajakarza są także: nakrycie głowy, okulary przeciwsłoneczne, buty do chodzenia w wodzie oraz spray na komary i inne robactwo.
- W każdych warunkach i o każdej porze roku: warto zabrać ze sobą ubiór przeciwdeszczowy, ręcznik, dodatkowe ubranie na zmianę (w przypadku nagłego załamania pogody) i krem z filtrem, który zabezpieczy nas przed słońcem.
- Warto pamiętać: by była to odzież która szybko wyschnie i odprowadzi wilgoć, np. szybkoschnące koszulki funkcyjne.
PRZYGOTOWANIE DO SPŁYWU – Wyżywienie;
- Na spływ zabierz ze sobą wodę (butelka 1,5 litra/osobę), batoniki, czekoladę, owoce. Kanapki owszem, ale termosy z gorącą herbatą raczej kiepsko się sprawdzają
- Ilość zabranego na spływ kajakowy jedzenia zależy od charakteru spływu i czasu jego trwania, ale pamiętaj, że podczas spływu organizm szybciej spala kalorie i będzie Ci doskwierał głód.
- Jeśli planujesz po drodze ognisko z kiełbaskami, to warto prócz prowiantu zabezpieczyć się w odpowiednie do tego wyposażenie: nóż, zapałki, rozpałka. Pamiętaj!!! – bez względu gdzie rozpalicie ognisko należy je na koniec bezwzględnie zagasić.
- można też zamówić obiad w połowie trasy spływu, lub na jego zakończenie, czy też biesiadę z grillem. Należy wtedy odpowiednio wcześniej ustalić: menu, miejsce i godzinę dostarczenia posiłku.
4. PRZYGOTOWANIE DO SPŁYWU: Ekwipunek / Wyposażenie – spływ jednodniowy;
- Telefon z naładowaną baterią (niezbędny do wezwania pomocy, porozumiewania się w grupie czy też szukania maruderów). Do jego zabezpieczenia jest niezbędne wodoszczelne etui, woreczek strunowy, słoik lub choćby prezerwatywa
- Podstawą praktycznie każdego spływu są apteczki (bandaż, gaza, plastry itp), środki odkażające (przynajmniej woda utleniona), leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (pyralgina, polopiryna, apap), środki łagodzące oparzenia słoneczne (np. Panthenol) coś na alergię (doustne: wapno, Allertec, do smarowania po ukąszeniach owadów np. fenistil) przyda się też Stoperan (na ewentualne rozwolnienie J) oraz rękawiczki jednorazowe i małe nożyczki
- Woda do picia (przynajmniej 1,5l na osobę)
- Na pewno przydadzą się też: krem z filtrem UV i środki odstraszające komary
- Prowiant (w upalne dni unikajmy takiego, który łatwo się roztapia pod wpływem temperatury i ulega zepsuciu), owoce, batony, cukierki, kiełbaski – jeśli planujemy przerwę na ognisko.
- Podstawowym wyposażeniem każdego kajakarza są worki na śmieci (jeśli miejsce postoju nie jest wyposażone w śmietniki zabieramy wszystkie śmieci ze sobą (nie palimy, nie zakupujemy tylko ZABIERAMY!)
- Ręczniki i komplet suchej odzieży na zmianę (bardzo ważne w przypadku grup z dziećmi).
- Bardzo ważnym jest też okrycie głowy i okulary przeciwsłoneczne zwłaszcza w upalne dni. Jeśli zapomnisz dobrze jest co jakiś czas zmoczyć choćby koszulkę i przykryć nią głowę, kark i ramiona by uniknąć udaru.
- Koniecznym też jest zabranie mapki spływu (bieżąca kontrola położenia grupy, oceny odległości, wyboru miejsc wodowania, postoju i itp.)
- Na pewno przyda nam się parę metrów linki. Bardzo przydatna do cumowania kajaków na postoju, a także może przydać się do holowania wywróconego kajaka.
- Do transportu i zabezpieczenia najbardziej wartościowych rzeczy na pewno przyda się niewielka plastikowa beczka albo wodoszczelny niewielki worek kajakarski. Wystarczą o pojemności 5 litrów.
- Przy dużych grupach do porozumiewania się bardzo dobrze sprawdzają się wszelkiego rodzaju gwizdki czy choćby dziecięce krótkofalówki.
- Kluczyki do samochodu, portfel i inne dokumenty osobiste najlepiej zostawić w pokoju lub w samochodzie. Jeśli już koniecznie musisz je zabrać to dobrze jest je zabezpieczyć w minipływaki/bojki, które można kupić w każdym punkcie informacji turystycznej lub schować do beczki, czy wodoszczelnego worka.
PRZYGOTOWANIE DO SPŁYWU – Załadunek;
- Należy liczyć się z tym, że całe wyposażenie zabierane do kajaka może ulec zamoczeniu, a elementy nie pływające w razie wywrotki zatoną. Szczególnie na działanie wody narażone są: telefony, aparaty, dokumenty, kluczyki samochodowe itp. Tę część wyposażenia najlepiej zabezpieczyć w specjalnych etui, beczkach albo wodoszczelnych workach. Dodatkowo można zabezpieczyć je kilkoma woreczkami foliowymi z zamknięciem strunowym, umieścić w bagażu głównym i wyjmować tylko w przypadku konieczności jego użycia.
- Najlepiej do pakowania wyposażenia na spływ nadają się specjalnie do tego przeznaczone worki wodoszczelne do sportów wodnych.
- Do zabezpieczenia jedzenia w trakcie spływu bardzo dobrze sprawdzają się torby foliowe czy też zamykane wiaderka plastikowe.
- Praktycznie wszystkie rzeczy narażone na szkodliwe działanie wody (deszczu) należy zabezpieczyć.
W ostateczności mogą do tego służyć także solidne i wytrzymałe worki na śmieci. Worki sprawdzają się też jako peleryna przeciwdeszczowa (wystarczy na dnie zrobić dziurę na głowę i dwie po bokach na ramiona. - W przypadku planowanych tras z dużą ilością przeszkód i dużym prawdopodobieństwem wywrotki, najlepiej zamówić transport wzdłuż trasy spływu i płynąć swobodnie bez obaw z jedynie podstawowym prowiantem i wyposażeniem. Cały bagaż należy solidnie umieścić w dziobie i rufie kajaka. Dobrze jest też powiązać pakunki linką/sznurkiem – łatwiej je potem zbierać po wywrotce.
- Najcenniejsze rzeczy najlepiej upchnąć za siedzeniem w rufie – przy wywrotce oparcie siedzenia zabezpiecza przed wypłynięciem sprzętu. Równomierne rozłożenie rzeczy w kajaku zapewni stabilność
i lepszą sterowność. - do utrzymania porządku w kajaku i do usuwania wody niezbędna jest jakakolwiek gąbka. Dobrze się w nią zabezpieczyć samodzielnie – usługodawcy często nie nadążają z ich uzupełnianiem, gdyż bardzo często giną.
- W przypadku kajaków dwuosobowych, osoba cięższa i bardziej doświadczona powinna siedzieć z tyłu
– pełni ona również rolę sternika. - Osoby lżejsze i mniej doświadczone powinny siedzieć z przodu. Pełnią one rolę „powiedzmy – nawigatora/szlakowego”. Informują sternika o pojawiających się zakrętach, przeszkodach czy też ostrzegają przed zderzeniem z innymi uczestnikami spływu.
PRZYGOTOWANIE DO SPŁYWU – Dzieci w kajaku;
- Przede wszystkim każde dziecko w kajaku powinno płynąć w kamizelce i pod opieką osoby dorosłej.
- Nie należy wsadzać dwójki dzieci do jednego kajaka, gdyż jest to nie tylko nie wygodne dla wiosłujących opiekunów, ale i w razie wywrotki jedna osoba dorosła powinna zajmować się jednym dzieckiem.
- Dzieci małe – do 5 roku życia, mogą płynąć jako trzecia osoba w kajaku pomiędzy rodzicami/opiekunami na specjalnie do tego celu przeznaczonym siedzisku lub foteliku. Jeśli dziecko będzie starsze/większe będzie przeszkadzało osobie z tyłu w wiosłowaniu i sterowaniu kajakiem.
- Starsze dziecko, powinno siedzieć z przodu. Na pewno będzie miało chęć wiosłować i pomóc rodzicowi.
PRZYGOTOWANIE DO SPŁYWU – Zasady bezpieczeństwa na wodzie:
- Pływanie w kajaku pod wpływem alkoholu jest kategorycznie zabronione!!! Usługodawca nie może Was sprawdzić alkomatem czy jesteście pod wpływem alkoholu, ale należy liczyć się z tym, iż może odmówić wydania sprzętu osobom pod widocznym wpływem alkoholu i to bez zwrotu poniesionych już kosztów na rzecz organizacji czy wynajęcia kajaków na spływ.
- Powiadom wszystkich uczestników o trasie spływu (miejscu położenia, miejscu startu, mecie spływu, punktach postoju, miejscach posiłku, umówionych sygnałach jeśli taki zostały określone, punktach bezpieczeństwa – punkty do których należy dopłynąć, czyli tam gdzie może dojechać karetka).
- Uprzedź o spodziewanych przeszkodach (powalone drzewa, przenoski, śluzy, elektrownie wodne, niskie mosty, spiętrzenia wody, trudne do odnalezienia ujście rzeki z jeziora, charakterystyczne punkty kierunkowe na jeziorze, sposoby pokonywania przeszkód itp).
- Wyznacz osoby funkcyjne (pilot – płynie jako pierwszy, zamykający – płynie ostatni, wskazać miejsce ratownikowi w szyku kajakarzy – jeśli się znajduje).
- Zadbaj o najsłabszych. Osoby słabsze i niedoświadczone powinny płynąć razem z doświadczonymi, w pobliżu ratownika lub należy wyznaczyć ich pod opiekę bardziej doświadczonych kajakarzy.
- Ustalić sygnały (najlepiej gwizdkiem – sprawdza się przy dużych grupach, gdzie trudno zapanować nad wszystkimi głosem) np. 1 sygnał – Uwaga!, 2 sygnały – wodować kajaki, wiele sygnałów po sobie – potrzebny ratownik!
- Nie pływać w nocy. Tak zaplanować trasę spływu, by przed zmrokiem dobić do mety celu i rozbić obozowisko, czy też dotrzeć do bazy noclegowej.
- Ostrożnie z wygłupami w kajaku. Kołysanie kajakiem, stawanie na nogi w kajaku, łapanie się gałęzi, mostów, czy też zderzanie z innymi kajakami najczęściej kończy się wywrotką i prawie zawsze utratą części dobytku.
- Zrób rozgrzewkę przed każdym wypłynięciem – unikniesz zakwasów i skurczy mięśni.
- Płynąc w „dwójce”, wiosłujcie rytmicznie, w jednym tempie, w przeciwnym razie będziecie sobie przeszkadzać, zderzać się wiosłami, a nawet hamować tempo spływu.
- Omijaj przeszkody na wodzie: obserwuj szlak spływu, oceniaj powalone drzewa, mosty, wodorosty (itp.) odpowiednio wcześniej wybieraj sposób ich pokonywania, albo obserwuj poprzedników i postępuj podobnie.
- Obserwuj pogodę (zwłaszcza niebo). Jeśli zauważysz zbliżającą się burzę – kieruj się do brzegu i szukaj schronienia. Deszcz dobrze przeczekać pod wiatami na polach namiotowych lub pod mostami.
- W razie wywrotki nie panikuj. Sprawdź gdzie jest Twój towarzysz z kajaka czy nie potrzebuje pomocy, trzymaj się kajaka, dopłyń do brzegu, pozbieraj rzeczy. Ważne – pilnuj wiosła! Jeśli je stracisz, nie dasz rady popłynąć dalej.
- Unikaj przegrzania: Osłaniaj głowę i odkryte ciało przed słońcem, pij dużo wody.
- Zabierz ze sobą apteczkę.
- Pamiętaj – płyniesz na własną odpowiedzialność i Twój stan zdrowia nie może być obciążeniem dla pozostałych uczestników spływu.
- Zawsze możesz dodatkowo wykupić indywidualne lub grupowe ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (OC, NNW). To są niewielkie koszty.
- Wszyscy powinni płynąć w kamizelkach, nie ma prawa być sytuacji że „nie biorę kamizelki bo nie potrzebuję”. Obowiązuje zasada: „Kto nie bierze kamizelki – ten nie płynie” Zawsze należy się liczyć z możliwością wywrotki kajaka.
- Osoby nie umiejące pływać zawsze powinny: płynąć w kamizelce, z osobą potrafiącą płynąć, doświadczoną na spływie, w środku grupy (nigdy na końcu!), jeśli jest w grupie ratownik – to najlepiej w pobliżu ratownika
i tylko na trasach o niskim stopniu trudności. - Dzieci na spływie – pamiętaj, w razie wywrotki w danym momencie jedna osoba dorosła będzie w stanie ratować tylko jedno dziecko – jedna osoba dorosła przypisana do opieki nad jednym dzieckiem
PRZYGOTOWANIE DO SPŁYWU – Pies w kajaku;
- Pies na spływie w kajaku to nie lada wyzwanie. Nie jest to niemożliwe, ale trzeba się do tego dobrze przygotować i zastanowić czy nie będzie to zagrożeniem nie tylko dla niego ale i dla nas.
- Zanim zabierzecie psa pierwszy raz na spływ trzeba go do tego najpierw przygotować.
- Nie wszystkie psy uwielbiają wodę, niektóre się jej wręcz panicznie boją. Dlatego należy wpierw sprawdzić upodobania naszego pupila, by nie zafundować mu niepotrzebnej traumy. Ponadto niezależnie od upodobań naszego czworonoga należy wziąć pod uwagę konieczność długiego tkwienia w jednym niewielkim i wciąż chybotliwym miejscu jakim jest kajak
- Jeżeli pies pływał już wcześniej kajakiem i jest przyzwyczajony, to w zasadzie nie będzie z nim problemu. Natomiast jeśli to jego pierwszy spływ kajakowy, nie jest to najlepsza okazja by dopiero teraz go do tego przyuczać. Najprawdopodobniej przy pierwszej okazji będzie chciał uciec na brzeg i dobrze jeśli się to nie skończy wywrotką.
- do pływania kajakiem należy psa przyzwyczajać stopniowo, zabierając go wcześniej na pokład najlepiej już jako szczeniaka. Najpierw kilka chwil na jeziorze, czy zalewie, a później stopniowo należy wydłużać czas spędzany z psem w kajaku. Początkowo należy wybierać wody, gdzie w razie wywrotki łatwiej będzie wydostać się na brzeg. Kiedy już pies oswoi się z wodą i kajakiem możemy spróbować spłynąć łatwy odcinek nizinnej rzeki.
PRZYGOTOWANIE DO SPŁYWU – Spływy wielodniowe / wyposażenie:
Przygotowując się do kilkudniowego spływu należy pamiętać że część naszego wyposażenia może być przydatna też dla reszty grupy. Ponadto pamiętaj, że kajak ma ograniczoną ładowność i zabieramy tylko niezbędne rzeczy. Raczej trudno będzie ulokować plecak w kajaku, najlepsze do tego rodzaju wypraw są wodoodporne worki turystyczne.
PRZYGOTOWANIE DO SPŁYWU – Co zabrać na spływ wielodniowy:
- Ubiór: należy dobrać do przewidywanej pogody, ale najlepiej przygotować się na każdą ewentualność w tym: przeciwdeszczowe buty, spodnie i kurtka. Ciepły polar, spodnie i buty trekingowe na wędrówki piesze. Przyda się też bielizna termo aktywna i czapka. Należy też przygotować sobie drugi komplet ubrania na wypadek zamoczenia. Przydadzą się również okulary przeciwsłoneczne, czapka lub kapelusz i rękawiczki do wiosłowania.
- Nocleg: namiot – najlepiej kilkuosobowy (zajmie mniej miejsca), śpiwór, karimata, nóż turystyczny albo urządzenie wielofunkcyjne (przyda się do drobnych napraw),
- Obozowisko: toporek lub składana piłka do drewna, latarka/najlepiej czołówka. Zapałki, zapalniczkę/krzesiwo i podpałkę najlepiej umieścić w słoiku lub wodoszczelnym pojemniku. Kilka metrów linki (Cuma, do holowania, sznur do suszenia itp.) Bardzo przydatnym rozwiązaniem jest płachta biwakowa. Dzięki niej schronimy się przed deszczem czy słońcem, a także możemy ją rozpiąć nad kuchnią polową. Przydadzą się również duże worki foliowe i do wszystkiego nadająca się taśma naprawcza/powertape.
- Kosmetyki turystyczne: najlepiej biodegradowalne/ochrona środowiska. Do tego ręcznik z mikrofibry/frote.
- Żywność: Na dłuższe wyprawy przyda się też mała butla turystyczna z palnikiem. Sam prowiant wybieramy stosownie do własnych potrzeb z uwzględnieniem możliwości kupienia po drodze i dużo wody. Do przygotowania posiłków wystarczy ognisko i kociołek, menażka, manierka, płyn do mycia naczyń i niezbędnik.
- Trasa: na dłuższe i krótsze wypady do monitorowania trasy przyda się Urządzenie GPS i mapa/najlepiej wodoodporna.
- Ochrona: na pewno zawsze przydatna będzie apteczka, ochrona przed komarami, krem z filtrem UV,
- Ostatnim niezbędnym elementem będzie dobry nastrój, który się całej ekipie przyda.
Planując trasę spływu zapoznaj się także z możliwością noclegu na naszych polach namiotowych nad Drawą: Jędrkowa Przystań i Jędrkowe Zakole.
Na naszych polach namiotowych możesz przenocować również w Domkach
Pamiętaj że nocleg na biwaku to także komary. Tutaj znajdziesz bardzo skuteczny i niezwykle prosty SPOSÓB NA KOMARY